Trước Mục Lục Tiếp
Chương Ba Mươi
Vĩnh Biệt Sĩ Phú, Vĩnh Biệt Người Tình
Cùng lúc anh ra đi, khoảng 10 giờ đêm bên Hawaii, đứa con gái lớn của tôi bỗng nhiên thấy một con bướm thật to, màu xanh dương đậm, cứ bay lượn chung quanh người của cháu không rời thật lâu. Cháu nói đây là lần đầu tiên trong đời mà một con bướm bay lượn chung quanh cháu như vậy. Một người quen của cháu thấy vậy buột miệng nói: Nếu bướm bay lượn như vậy là điềm chẳng lành. Bướm bay trong đêm tối như vậy là tượng trưng cho linh hồn của một người thân vừa nằm xuống và từ thế giới khác đang về thăm viếng cô đó !
Sau nửa đêm bên Hawaii, cháu vội vàng gọi gấp về cho tôi:
- Mom, tất cả mọi chuyện đều bình an chứ ?
- Mom thì bình an, còn Phil thì không.
- Chuyện gì đã xảy ra ?
- Phil đã mất. Phil không còn trên đời này nữa.
Con gái của tôi òa khóc sụt sùi. Cô rất hối hận vì những ngày cuối cùng tôi năn nỉ cô giúp tôi lo cho anh một tay, nhưng cô lấy lý do là rất bận rộn, cứ viện hết lý do này đến lý do khác không chịu giúp tôi. Giờ đây, có hối hận thì cũng đã quá muộn rồi. Tôi cứ để cô khóc trong điện thoại...cô kể cho tôi nghe chuyện con bướm lượn quanh người cô trong đêm tối, báo tin anh đã ra đi.
Ngày 19 tháng 7 năm 2000
Bảy giờ rưỡi sáng, tôi gọi Nguyễn Sĩ Trường Sơn để làm một việc thật khó khăn nhất, đó là báo tin Bố đã qua đời.
Vừa nghe tiếng tôi, Trường Sơn hỏi dồn dập:
- Cô Lan đó hở cô, bố con như thế nào cô, bố con có khỏe không cô Lan ?
Tôi khổ sở cho Sơn biết tin buồn. Trường Sơn đón nhận tin một cách đau đớn. Anh Sĩ Phú đã từng nói với tôi:
- Sơn nó thương anh lắm. Sơn nó cũng dễ xúc động như anh vậy, tính tình cũng rất hiền hòa và sống bằng nội tâm... cũng như anh.
Ngày hôm ấy, chúng tôi nói chuyện rất lâu. Tôi an ủi Sơn rất nhiều. Sơn nói với tôi là bên VN, Sơn và các em sẽ làm tang lễ cho bố cũng y như bên Mỹ. Sơn chân thành cảm ơn tôi đã thay thế anh em Sơn, lo cho bố tận tình cho đến ngày cuối cùng. Công ơn ấy Sơn và các em sẽ không bao giờ quên.
Gần chín giờ tôi gọi Minh Phượng báo tin buồn. Không ai mà không xúc động trước tin anh ra đi đột ngột. Phượng cũng không ngoài trường hợp đó. Phượng báo tin cho Việt Dzũng hay liền. Sau phần tin tức, Việt Dzũng gọi điện thoại và chia buồn cùng tôi :
- Chị Ngọc Lan, em chia buồn cùng chị, anh ra đi như thế nào ? Chị có thể cho em biết ?
Tôi kể sơ qua cho Việt Dzũng nghe.
- Chị ơi, một chút nữa em sẽ mời chị on air cho chúng em nói chuyện với chị nhé !
Tôi từ chối.
Dzũng năn nỉ:
- Tụi em gọi chị, chị không cần phải vào phòng thu, chị nói chút xíu thôi, nếu chị không muốn nói nhiều. Nhưng chúng em cần thông tin quan trọng này cho thính giả biết, chị nhé !
Tôi đành bằng lòng.
Sau đó, không cúp điện thoại, Dzũng thông báo luôn trên đài sự từ giã cõi đời của Nam Danh Ca Sĩ Phú. Việt Dzũng giới thiệu tôi với thính giả.
Tôi chào thính giả và cho họ biết anh ra đi như thế nào và lúc nào. Những thính giả nào đã có dịp được nghe tôi nói trong ngày hôm ấy có lẽ cũng không quên những lời Sĩ Phú nói với tôi như một lời nhắn nhủ đến bạn bè và thính giả của anh:
- Hãy thương yêu nhau, hãy gìn giữ nhau và cố gắng đùm bọc lấy nhau để sống. Hãy giữ gìn sức khỏe quý báu vì để mất đi rồi, chúng ta sẽ mất tất cả. Anh cảm ơn thính giả đã yêu mến anh trong bao nhiêu năm qua. Anh mong rằng tiếng hát của anh sẽ mãi mãi còn lưu lại trong tim của quý vị thính giả yêu mến của anh.
Tôi chào thính giả và Việt Dzũng. Buông ống điện thoại xuống, tôi òa khóc nức nở, tôi khóc tức tưởi thật lâu, thật nhiều. Chị Mộng Lan của đài phát thanh Little Sàigòn gọi tôi, một lần nữa, chị muốn phỏng vấn nhưng tôi xin lỗi chị tôi không thể nào lên đài phát thanh được nữa, xin chị và quý đài đừng buồn vì tôi không thể nào tiếp tục lên tiếng khi mà trái tim của tôi đang rướm máu.
Chị Mộng Lan thông cảm, chia buồn cùng tôi.
Suốt buổi sáng hôm ấy, tôi nằm vật vã trong phòng. Ba giờ chiều, tôi gượng dậy để đi gặp Minh Phượng và cùng đến nhà quàn Peek Family Home để bàn việc tang lễ cho anh.
Sau đó đến chùa Liên Hoa. Nơi đây chúng tôi được Hòa Thượng Thích Chơn Thành đón tiếp rất ân cần.
Sau khi xem ngày tháng, Ngài cho tôi chúng tôi biết là những ngày sắp đến thứ Sáu, thứ Bảy, và Chủ Nhật rất tốt cho việc tang lễ và mai táng. Nhân dịp này, Ngài ban cho anh pháp danh Phổ Quý.
Nhưng sau đó, nhà quàn lại cho tôi hay là theo luật của thành phố, anh không thể được hoả táng trong vòng cuối tuần đó vì người ta phải đến giảo nghiệm xác của anh thật kỹ trước khi hỏa táng. Nếu anh được chôn thì mọi sự dễ dàng hơn nhiều, anh có thể được chôn nội cuối tuần đó. Tôi nói với cô nhân viên nhà quàn:
- Ðây là một tin như sét đánh ngang tai cho tôi. Tôi muốn cho tang lễ của anh ấy diễn ra trong những ngày cuối tuần để thính giả ái mộ có thể đến thăm viếng và tiễn đưa anh. Ngày thường ai cũng đi làm việc hết. Làm sao mà người ta đi thăm anh cho được, không lẽ ai cũng nghỉ việc cả ?
Nhưng cô nhất quyết là tang lễ không thể nào diễn ra trong 3 ngày cuối tuần được.
Tôi lại phải gọi điện thoại cho Hòa Thượng Chơn Thành một lần nữa để nhờ Ngài xem lại ngày giùm tôi. Ngài nói:
- Ngày tốt nhất cho tuần sau nhất định phải là ngày 24, 25, 26 tức là ngày thứ Hai, Ba và thứ Tư . Con chỉ có thể lo làm tang lễ và mai táng anh Sĩ Phú trong 3 ngày đó mà thôi vì những ngày cuối tuần rất xấu.
Vì thế cho nên, tang lễ đã diễn ra đúng như vậy. Rất nhiều thính giả sau này gọi điện thoại cho tôi, tỏ vẻ rất tiếc vì đã không thể đi dự tang lễ của anh được vì họ phải đi làm. Thôi đành chịu vậy, chứ biết nói sao bây giờ ?
Cuộc đời anh có quá nhiều rối rắm, vậy mà đến lúc chết vẫn còn rắc rối. Rối rắm sẽ còn theo mãi anh cho đến bao giờ ?
Buổi tối, Phượng muốn tôi đến nhà Phượng ngủ để chị em có nhau trong ngày đau buồn nhất của tôi vì Phượng sợ tôi cô đơn. Ngày xưa tôi thường hay đến nhà Phượng lắm, nhưng vì còn quá nhiều công việc phải làm cho anh và vì tôi còn quyến luyến với anh trong ngôi nhà của tôi, tôi không muốn rời nhà, tôi nói với Phượng:
- Cảm ơn Phượng, nhưng không sao đâu em, chị ngủ ở nhà một mình cũng quen rồi. Có gì cần thì chị sẽ gọi Phượng.
Chia tay Phuợng, tôi về nhà ngồi viết ra tờ giấy liệt kê theo thứ tự từ trên xuống dưới những công việc phải làm và trong vòng ba ngày, tôi từ từ làm hết tất cả những gì tôi đã ghi ra.
Ngày 20 tháng 7 năm 2000
Tôi gọi chị Phúc để bàn về đám tang, tôi nhờ chị lo việc xé khăn tang giùm tôi vì tất cả các chuyện khác tôi đã lo xong gần hết rồi. Tôi nhờ chị nói với cô Kim Uyên, việc để tang cho anh là tự nguyện, tôi sẽ không hỏi cô, nếu cô và người con của cô muốn để tang cho anh thì chúng tôi sẽ xé một khăn tang cho cô.
Tôi đi ra ngoài tiệm hoa để đặt hoa tang cho anh, tôi đặt mua cho ba người con của anh ba giàn hoa cho Bố. Mỗi vòng hoa của mỗi người con, tôi ghi những dòng chữ thật ngọt ngào thương yêu của con gửi hoa tặng Bố. Tôi mua giùm cho chị Phúc và anh Bảo mỗi gia đình một giàn hoa tang. Tôi có nhắn hỏi cô Kim Uyên nếu muốn tặng cho anh một giàn hoa thì tôi sẽ sẵn sàng đặt giùm cô luôn thể, nhưng cô không trả lời. Riêng tôi, tôi tha thiết gửi về anh một giàn hoa hình trái tim màu trắng bị rạn nức bởi một vết tím kết bằng hoa tím và một giàn hoa Lan trắng để trên quan tài của anh.
Tôi đến tiệm hoa Melody của chị ca sĩ Phương Hồng Quế để mua thêm thật nhiều hoa để bàn thờ anh và tiện đó, tôi mua thêm cho anh một giàn hoa có khoảng hơn 50 hồng nhung tuyệt đẹp, có lẽ đó là giàn hoa tươi đẹp nhất cho tang lễ mà chị Phương Hồng Quế đã đặc biệt chưng bày cho anh Sĩ Phú, vốn là một người bạn quý của chị.
Tôi đi chợ mua nhang đèn và tất cả những gì Hòa Thượng Chơn Thành căn dặn để chuẩn bị cho ba ngày tang lễ. Tôi về nhà xem báo quảng cáo để tìm một người thợ quay phim và tôi nhắn Bébé Hoàng Anh đến chụp hình ngày phát tang và ngày tiễn đưa anh giùm tôi. Tôi đi đặt bánh trái để gia đình và quan khách đến dự có một chút gì ấm lòng.
Tôi lo trong lo ngoài, không thiếu gì hết. Cứ đọc cái bản liệt kê những gì phải làm và theo đó mà làm.
Ngày 23 tháng 7 năm 2000
Rỗi rảnh được đôi chút, tôi đi tìm các nơi bán báo để tìm mua lại hết những tờ báo có thông tin về sự ra đi của Sĩ Phú. Tôi rất ngạc nhiên nhận xét rằng ngoại trừ ba tờ nhật báo lớn ở quận Cam đã thông tin khá đầy đủ, có rất ít báo chí khác nói về cái chết của anh, nếu có thì cũng chỉ đăng vắn tắt mà thôi. Tôi đành gom hết những tờ báo này lại để dành làm tài liệu về sau. Dù rất bận rộn, nhưng tôi cũng cố gắng đọc những bài báo này xem họ nói gì. Ða số những bài báo nói không đúng một phần nào về anh, bởi lẽ, anh sống quá cách biệt với thế giới ồn ào bên ngoài, cho nên ít người biết gì nhiều về Sĩ Phú.
Khi nói về đêm ra mắt CD Còn Chút Gì Ðể Nhớ, hầu hết các báo nói rằng tất cả bạn bè của anh đã giúp anh thực hiện CD này. Tôi xin được sửa lại là, các anh chị em nghệ sĩ yêu quý của anh đã đến hỗ trợ tinh thần và giúp anh thực hiện đêm ra mắt CD này thì đúng hơn. Như tôi đã kể ở những đoạn đầu, chính Sĩ Phú, với sự hỗ trợ tinh thần của tôi, là người thực hiện CD này bằng đồng tiền mồ hôi nước mắt của anh trong vòng gần 2 năm, trước khi anh ngã bệnh chứ không có một sự giúp đỡ từ bất cứ ai. Hơn nữa Sĩ Phú không phải là người dễ dàng chịu nhận một sự giúp đỡ nào hết về mặt tiền bạc vì bản tính khí khái kẻ sĩ của anh. Nếu cần, anh âm thầm chịu đựng chứ anh nhất định không xin xỏ ai hết. Bằng chứng là anh đã khước từ một đêm tương trợ có thể đã đem khá nhiều tiền đến cho chúng tôi.
Ngày 24 tháng 7 năm 2000
Chín giờ sáng, tôi đã có mặt tại nhà quàn. Người đầu tiên tôi gặp là ông Hân Trường ở thành phố Thị Trấn Giữa Ðàng (Midway City), một thính giả rất yêu mến tiếng hát Sĩ Phú.
Ông cho tôi biết:
- Ðã ba ngày nay, ngày nào tôi cũng đến nhà quàn để thăm viếng anh Sĩ Phú vì tôi tưởng là cô sẽ làm lễ cho Sĩ Phú trong ba ngày thứ Sáu, thứ Bảy và Chủ Nhật. Tôi đến đây lặng lẽ, không thấy ai, nhưng ngày nào tôi cũng đến. Tin Sĩ Phú mất làm tôi bàng hoàng, sững sờ, tôi không thể ngờ anh Sĩ Phú lại ra đi quá sớm như vậy. Tôi tuy chưa bao giờ gặp mặt Sĩ Phú, nhưng với tôi, tiếng hát Sĩ Phú đã là một phần đời sống của tôi. Tôi xem anh Sĩ Phú như là một người bạn tâm linh, tri kỷ của tôi. Giờ đây, khi anh Sĩ Phú mất đi, tôi có cảm tưởng như một nửa phần hồn của tôi cũng đã mất theo.
Tôi cảm động vô cùng về những lời của ông Hân. Tôi nghẹn lời, không ngờ Sĩ Phú lại có được những thính giả yêu mến anh đến như vậy. Tôi cảm ơn ông về những lời lẽ ca ngợi chân thành đó. Tôi xin ông viết tên ông và số điện thoại vào quyển sách thăm viếng để một ngày nào đó có dịp tôi sẽ liên lạc ông.
Nhưng tôi có ngờ đâu, đây là một sự mở đầu của hàng loạt tâm sự của những thính giả nói về Sĩ Phú. Xin quý vị theo dõi ở chương sau.
Ðúng mười giờ sáng, Hòa Thượng Thích Chơn Thành, viện chủ chùa Liên Hoa điều hành lễ Phát Tang và sau đó, anh được tẩm liệm theo nghi thức Phật Giáo. Lúc đương thời, dù theo đạo Phật, nhưng anh ít khi đi chùa. Anh nói:
- Tu ở đâu cũng không bằng tu trong tâm. Phật là do ở trong tâm mà ra, chớ đâu nhất thiết phải đi đến chùa mới gặp Phật.
Lần cuối cùng anh đến chùa Liên Hoa là ngày đám tang của mẹ tôi, tháng 5 năm 1998.
Có mặt trong lễ Phát Tang cho anh Sĩ Phú hôm ấy, là anh chị Bảo, chị Phúc, Nga, người con gái của anh chị Bảo, cô Kim Uyên, người con trai của cô cũng là dưỡng tử của anh Sĩ Phú, và một người cháu trai của cô Kim Uyên.
Theo như tôi được kể lại, người cháu đó đã từng được dượng Sĩ Phú baby sit hồi lúc còn nhỏ. Cảm kích lòng thương yêu của dượng Sĩ Phú, người cháu đó xin được để tang cho dượng.
Cảm động thay cho tấm lòng nhớ nguồn nhớ cội và biết ơn của người cháu trai này.
Trong suốt ba ngày tang lễ và luôn cả sau này, trong những dịp cầu siêu, cầu nguyện cho anh tại chùa Liên Hoa, tôi không hề thấy sự có mặt của các người con trai của anh chị Bảo là những người cháu gọi anh Sĩ Phú bằng chú ruột. Anh thường hay nhắc nhở với tôi với tất cả sự thương mến của một người chú về những người cháu này. Chính vì vậy, mà tôi luôn mong ước gặp họ một lần cho biết...Nhưng rất tiếc.
Sau lễ Phát Tang, là lễ tụng niệm Cầu Siêu. Mười hai giờ trưa quan khách và thính giả ái mộ Sĩ Phú bắt đầu vào thăm viếng anh. Người ta lần lượt ra vào suốt ngày hôm đó.
Buổi chiều tối hôm ấy, nhà quàn đông nghẹt những thính giả, văn nghệ sĩ, bạn hữu, chiến hữu đến để được nhìn mặt anh lần cuối. Những hoa tang của thính giả, bạn hữu, chiến hữu lần lượt được gửi đến nhà quàn cho anh.
Nhân dịp anh Trúc Hồ và chị Thy Vân của trung tâm Asia đến viếng Sĩ Phú, anh Trúc Hồ tặng cho tôi một CD anh vừa copy trong đó có ba bản nhạc mà Sĩ Phú đã hát cho trung tâm Asia. Ðó là Mắt Biếc, Niệm Khúc Cuối và Tuyết Trắng để chúng tôi cho hát lên làm nhạc đệm cho ba ngày tang lễ của anh. Xen lẫn với ba bản nhạc này tôi cho chạy CD Tà Áo Xanh, Trái Tim Hững Hờ, Còn Chút Gì Ðể Nhớ, và băng phỏng vấn Sĩ Phú do đài phát thanh VNCR thực hiện trước ngày ra mắt CD.
Tối hôm ấy, trên đường về nhà, tôi vội chạy ra chợ để mua một tấm cạt tông cứng thật dầy và lớn. Tôi thức suốt đêm để dán lên đó những tấm hình của anh đã được chụp trong đêm ra mắt CD Còn Chút Gì Ðể Nhớ và sửa soạn tất cả những tài liệu về Sĩ Phú chẳng hạn như những phân ưu trên báo chí của bạn bè, lá thư của Nguyễn Ngọc Thanh Tuyền con gái anh gửi cho bố, di chúc, để đem vào nhà quàn ngày hôm sau.
Ngày 25 tháng 7 năm 2000
Sáng sớm tinh sương tôi vào nhà quàn thắp nhang cho anh, và tôi đứng sát bên quan tài, đọc cho anh nghe lá thư của con gái anh là Thanh Tuyền, đã fax qua.
Tôi vuốt nhè nhẹ trên gương mặt cứng đơ giá lạnh của anh:
- Bố ơi, đứa con yêu quý của Bố là Thanh Tuyền đã gửi thư cho Bố, nhưng rất tiếc là thư đến trễ một ngày sau khi Bố ra đi. Bây giờ để em đọc lá thư này cho Bố nghe nhé !
Sài Gòn ngày 17-07-2000
Kính gửi Bố và cô Lan thương mến nhiều của con,
Ðầu thư con xin gửi lời chúc sức khỏe Bố và Cô, cầu xin cho Bố của con gặp nhiều may mắn, bệnh tật thuyên giảm bớt. Chúng con rất thương Bố, rất muốn được gặp bố và săn sóc cho Bố. Bố ơi, cô Lan rất tốt, cô đã lo lắng chăm sóc Bố lúc Bố bị bệnh và còn lo mọi thủ tục giấy tờ cho chúng con được qua thăm Bố. Chúng con rất cảm ơn cô và quý mến Cô. Tuy rằng con chưa được gặp mặt cô Lan, nhưng khi nghe cô nói chuyện qua điện thoại, con rất xúc động và con rất muốn nói với Cô : Chúng con rất cảm ơn cô và chúng con mang ơn cô rất nhiều. Con xin cô hãy giữ gìn tốt sức khỏe để chăm sóc Bố thay chúng con.
Con nghe tin Cô Phúc đang ở trong bệnh viện để lo cho Bố. Ðã lâu rồi chúng con không viết thư thăm Cô mong cô đừng buồn các cháu của Cô. Chúng con vẫn thường nhắc đến cô. Mọi người luôn nhắc nhở đến Bố và cầu nguyện cho Bố rất nhiều. Bố phải cố gắng nghỉ ngơi, uống thuốc cho khỏe nhiều lên để chúng con qua thăm và nhìn thấy Bố thương yêu nhất của chúng con, được nghe Bố nói với con gái duy nhất của Bố. Con thương nhớ Bố nhiều lắm, lúc nào con cũng nghĩ đến Bố. Chúng con rất mong tin của Bố và cô Lan. Cho con kính gửi lời thăm sức khỏe gia đình Cô Phúc và gia đình bác Bảo. Con cầu xin cho mọi điều may mắn luôn đến với gia đình của chúng ta và những người con thương yêu.
Con gái của bố,
Thanh Tuyền.
Tôi đem lá thư của Tuyền và những hình ảnh thời quân ngũ của anh dán trên tường ở phòng ngoài để các quan khách thăm viếng sẽ có dịp đọc thư của con gái anh và nhìn thấy hình ảnh, kỷ niệm của Sĩ Phú trước 1975. Tờ di chúc thứ hai viết tay của anh cũng được tôi cẩn thận dán kế bên. Trong di chúc có đoạn tôi gạch viết chì màu vàng ánh để gợi sự chú ý với tất cả quý vị quan khách hôm đó biết rằng, Sĩ Phú không nhận tiền phúng điếu và muốn được hỏa thiêu.
Anh đã trối:
- Trong trường hợp nếu phải nhận phúng điếu, anh nhờ em tặng số tiền đó cho các cơ quan từ thiện giùm anh.
Sau đó, tôi đem tấm cạt tông mà tôi đã làm tối hôm trước đặt trên một chiếc ghế, để ngay giữa phòng khách. Quan khách đến thăm viếng anh hai ngày đó đã có dịp nhìn lại những hình ảnh rất đẹp của một Sĩ Phú tươi cười, vui vẻ cùng các anh chị em nghệ sĩ và thính giả chỉ 27 ngày trước đó.
Mười giờ sáng, tôi đi mua đồ ăn cho mọi người và đi lấy các băng phỏng vấn Sĩ Phú mà hôm qua, tôi đã đem đi copy thêm. Thể theo lời yêu cầu của rất nhiều thính giả của đài phát thanh VNCR, tôi copy khoảng 800 cuốn băng phỏng vấn và chỉ trong vòng 2 ngày, hơn 700 cuốn băng đó đã được thính giả của anh đến nhà quàn, xin một copy để cất giữ làm kỷ niệm.
Buổi trưa giờ ăn và chiều sau giờ làm việc là lúc rất đông người đến thăm viếng. Có rất nhiều những hội đoàn, đoàn thể, đủ mọi tôn giáo, chức sắc, thành phần trong cộng đồng đã đến cầu siêu, cầu nguyện, và thắp hương cho anh Sĩ Phú.
Trong vòng ba ngày tang lễ, chúng tôi ghi nhận khoảng 900 người đã đến thăm viếng linh cửu của anh. Ðó là chưa kể đến rất nhiều đoàn thể, hội đoàn và luôn cả những bạn hữu đã quên không ghi tên vào sổ thăm viếng.
Mục Sư Nguyễn Xuân Bảo của Thánh Ðường Sài Gòn đến viếng thăm anh sau buổi trưa. Ông là người đã hết lòng lo việc bảo trợ cho các con của anh từ VN qua Mỹ thăm bố. Mục sư Bảo đã nói với tôi rằng ông rất tiếc là bố Sĩ Phú ra đi quá nhanh mà không chờ gặp mặt được con. Ông đứng trước quan tài của anh, cầu nguyện thật nhiều, ông nhắn nhủ cùng ơn trên, xin hãy dìu dắt linh hồn của Sĩ Phú về Thiên Ðàng vì bây giờ Sĩ Phú đã được toại nguyện, linh hồn anh đã về Việt Nam và nhìn thấy các con của anh rồi.
Ông Bà Mục Sư Ông Văn Hiệp, mà Sĩ Phú đã từng tham dự các buổi ca nhạc do nhà thờ của ông bà Mục Sư tổ chức trong thập niên 1980 và đầu 1990, đã vô cùng xúc động về sự ra đi của anh. Họ đã đến viếng anh hai lần trong nhà quàn. Ông Bà đã nói với tôi:
- Sĩ Phú là người mà chúng tôi vô cùng quý mến. Một người ca sĩ mà chúng tôi rất may mắn được quen biết trong nhiều năm qua. Anh là một người tự trọng, khiêm tốn và rất đàng hoàng. Chúng tôi rất quý và ngưỡng mộ anh.
Trong số đông các văn nghệ sĩ, tôi có dịp tiếp chuyện với cô Thái Thanh, nữ danh ca Thái Thanh, dù đang đau bệnh, nhưng cô cũng cố gắng đến để nhìn mặt Sĩ Phú một lần cuối cùng.
Cô Thanh dạo đó có lẽ vì đang bị bệnh nên hơi gầy. Tôi quá cảm động nên ôm cô. Chúng tôi ôm nhau rất lâu, cô thành thật chia buồn cùng tôi. Cô nói:
- Sĩ Phú là một người mà cô luôn quý mến, vì vậy, dù cô bị bệnh, cô cũng ráng đến thăm Sĩ Phú một lần cuối cùng.
Tôi cảm động nói với cô rằng tôi luôn luôn nhớ đến cô và tôi cầu mong cho cô luôn được mạnh khỏe.
Tôi còn nhớ, một năm trước đó, khi tôi tình cờ gặp cô tại tiệm phở Nguyễn Huệ, lúc tôi đến mua phở để mang vào bệnh viện cho anh Sĩ Phú, cô đã nói với tôi như thế này :
- Ngọc Lan ạ, em rất may mắn mà gặp được Sĩ Phú đấy nhé ! Sĩ Phú là một người rất trong sạch trong giới nghệ sĩ mà cô Thanh rất quý mến.
Trong số quan khách hôm ấy, có rất nhiều cựu sĩ quan Không Quân đến thắp hương và cũng để nhìn mặt anh lần cuối cùng. Có một vị sĩ quan mà tôi vì quá bận rộn tiếp khách cho nên đã không kịp hỏi tên ông, đã nói như thế này với một số đông các bạn ngày hôm ấy:
- Tôi không trách các bà các cô nào mê Sĩ Phú, vì ngay cả chúng tôi đàn ông mà còn mê Sĩ Phú nữa, huống chi là các bà ... bởi vì Sĩ Phú rất...dễ thương.
Tôi hỏi một vị, không biết có phải là vị sĩ quan này hay không, tôi không nhớ rõ:
- Thưa ông, Sĩ Phú có làm gì tai tiếng trong Không Quân không ? Trong giới Không Quân người ta nghĩ gì về Sĩ Phú?
Ông cho tôi biết là Sĩ Phú không làm gì tai tiếng cả, mà trái lại.
Ông nói:
- Anh Sĩ Phú đã làm sáng danh Không Quân. We look good because of him !
Tôi rất tiếc là tôi đã không hỏi tên ông, vì nếu biết được ông là ai, có thể sau này ông sẽ giúp tôi sưu tầm một số tư liệu về cuộc đời của Sĩ Phú lúc còn trong quân ngũ và có lẽ, tập hồi ký này sẽ được thêm đầy đủ và phong phú.
Buổi chiều, anh chị Trọng Nghĩa và Mộng Lan đến cầu nguyện cho anh. Họ ngồi yên lặng hàng giờ không nói một lời, tôi nghĩ là họ đang thiền định nên không muốn làm gì để cắt đứt sự yên tịnh mà họ cần có. Tôi lẳng lặng lui ra ngoài. Tôi để ý thấy một thanh niên rất trẻ ngồi gần hàng ghế sau cùng thật lâu gần như hết một buổi chiều. Người thanh niên ngồi đó, lẳng lặng không nói một lời nào với ai, mắt đăm chiêu nhìn vào cõi không gian vô tận nào đó, nhưng không thể dấu được nét buồn trên gương mặt. Tôi đi ngang qua nhìn cậu. Hình như cậu đang khóc, mắt của cậu đỏ hoe. Tôi buồn buồn hỏi người thanh niên:
- Em từ đâu đến, em là gì của Sĩ Phú ?
Người thanh niên hơi thoáng nhìn tôi, gương mặt thật buồn, nói thật nhỏ giọng và gần như muốn khóc:
- Em là thính giả của anh Sĩ Phú.
- Em còn nhỏ quá, mà lại yêu thích tiếng hát của Sĩ Phú sao ?
- Em nghe nhạc của Sĩ Phú lúc mới chỉ 8 tuổi.
Tôi không ngờ, nhìn cậu trân trối, cảm thấy xấu hổ với chính tôi. Mãi hơn nửa đời người, tôi mới biết về Sĩ Phú. Trong lãnh vực nghệ thuật và âm nhạc, người thanh niên này đi trước tôi ít nhất là 25 năm.
Thấy người thanh niên lẳng lặng ít nói, tôi tôn trọng nỗi niềm của cậu nên nói lên lời cảm ơn và hy vọng một ngày nào đó cậu sẽ liên lạc với tôi.
Vừa lúc đó Minh Phượng đi đến ra dấu cần tôi, tôi nhắn nhủ:
- Nếu em muốn liên lạc với chị sau này, thì cứ đi tìm chị Minh Phượng của đài Radio Bolsa là sẽ tìm gặp chị.
Cậu gật đầu, mắt nhìn xa xôi, gương mặt buồn thấm thía. Ðôi mắt đỏ hoe của cậu đã làm cho tôi suy nghĩ rất nhiều trong những ngày sau đó.
Ðó là Tôn T. Thăng, người bạn trẻ mà sau này đã liên lạc với Minh Phượng và sau đó gửi tặng cho tôi một băng nhạc của Sĩ Phú hát trước 1975 mà Thăng đã sưu tầm. Nhờ băng nhạc này, mà tôi có thể làm thành 1 trong 4 CD trước 1975 cho quý thính giả. Bốn CD này có tựa đề, Sĩ Phú Thời Tiếng Hát Lên Ngôi.
Chiều tối hôm ấy, Catherine, con gái của tôi, đến thăm viếng linh cữu của anh. Cô đứng thật lâu trước quan tài của anh, lặng lẽ khóc. Cô nói chuyện rất nhiều với anh trong đêm đó, cầu nguyện cho anh, và cầu mong anh tha thứ cho cô.
Ai nhìn cảnh ấy cũng đều xúc động. Riêng tôi, tôi rất tiếc cho cô là cô có biết bao nhiêu dịp để gặp gỡ, nói chuyện với anh, và chăm sóc anh phụ tôi trong những ngày sau cùng nhưng lần nào cô cũng đều từ chối. Ðêm đó, cô hối hận lắm, khóc đến sưng đôi mắt.
Chị Phúc đến nói chuyện và an ủi cô. Chị khen cô hết lời với tôi.
Trước khi Catherine ra về, tôi ôm cô vào lòng và nói :
- Bây giờ Phil không còn bệnh hoạn đau đớn nữa. Tất cả đã qua rồi. Phil đã tha thứ cho con rồi vì con bướm đó là linh hồn của Phil về thăm con đấy. Từ rày về sau, con hãy cầu nguyện cho Phil !
Tối hôm ấy trước khi ra về, tôi và chị Phúc đem các bình nước nhỏ xịt vào các giàn hoa để giữ chúng được tươi tốt cho đến ngày động quan. Chị mệt mỏi chia tay tôi, về nhà anh Bảo, tôi cô đơn đi về căn nhà trống vắng muôn đời.
Suốt đêm hôm ấy, tôi sửa soạn rất nhiều cho ngày mai là ngày chôn cất, trong trường hợp của anh, là ngày hỏa táng. Tôi đem tất cả những đồ dùng cần thiết ra xe, sẵn sàng để sáng mai thức dậy là tôi đi liền.
Ngày 26 tháng 7 năm 2000
Tám giờ sáng tôi rời nhà, đến nhà quàn lúc 8 giờ 30 để thắp hương cho anh.
Ðứng cạnh quan tài, một mình trong buổi sáng sớm, tôi đọc cho Bố nghe lá thư của Nguyễn Sĩ Trường Sơn đã fax qua cho Minh Phượng và nhờ chuyển lại cho tôi. Nguyên văn lá thư như sau:
Sài Gòn ngày 25 tháng 7 năm 2000
Bố Kính Yêu
Mặc dù Bố đã vĩnh viễn ra đi, nhưng con tin rằng khi đọc những dòng chữ này bên linh cữu của Bố, chắc Bố sẽ thấu hiểu cho tấm lòng của con. Con rất đau lòng và vô cùng ân hận vì đã không giữ trọn đạo làm con. Con đau lòng vì trong những giờ phút cuối cùng con không thể ở bên cạnh để được nhìn mặt Bố. Con ân hận vì trong suốt quãng đời đã qua, con chưa một ngày phụng dưỡng và chăm sóc cho Bố. Xin Bố hãy tha thứ cho đứa con bất hiếu này !
Tuy nhiên, bên cạnh bố vẫn luôn có những người rất nhiệt tình, sẵn sàng chăm lo cho Bố trong những lúc khó khăn. Vì vậy, con suốt đời mang ơn các Cô, các Bác và tất cả những người đã thay mặt con, trong giờ phút này, chăm lo chu đáo cho tang lễ, để hương hồn của Bố con được an ủi phần nào, khi bên cạnh không có những đứa con mà Bố rất mực thương yêu.
Giờ đây, nơi quê nhà, con luôn cầu nguyện, mong sao cho hồn Bố sớm được đến cõi an vui, mong ơn trên ban phước lành cho tất cả những người đã hết lòng vì Bố.
Con của Bố
Nguyễn Sĩ Trường Sơn
Tôi đã dán lá thư này cùng một chỗ với những tài liệu khác của Sĩ Phú ở phòng khách của nhà quàn để cho quan khách đến thăm viếng có dịp đọc để chia sẻ tâm tình của Sơn gửi đến Bố kính yêu.
Những hoa tang được gửi tới thật nhiều trong hai ngày qua làm chật hết lối đi, bên trong nhà quàn không còn đủ chỗ nên chúng tôi phải đem bớt ra phòng khách.
Người quản lý của nhà quàn nói với tôi rằng, vì số lượng hoa tang rất nhiều, chúng tôi phải để cho họ dời chúng trước ra gần khu hỏa thiêu nơi sẽ làm lễ an táng, nếu không, khi quan khách vào dự lễ đông đảo, không cách chi mà họ có thể dời những giàn hoa này, và thế, nếu phải chờ đợi sau giờ làm lễ thì sẽ bị trễ cho giờ quan trọng là giờ hỏa táng.
Tôi buộc lòng phải thuận ý vì thật ra tôi muốn những hoa tang này ở lại trong nhà quàn trong lúc làm lễ tiễn đưa vì tôi muốn tất cả hình ảnh về tang lễ của anh được ghi lại một cách trung thực. Video về đám táng của anh sẽ được gửi về Việt Nam, tôi muốn các con của anh sẽ thấy đám tang của bố cháu đã diễn ra như thế nào và những cảm tình của thính giả cho bố ra sao.
Cực chẳng đã, tôi phải để họ dời những giàn hoa. Vì thế cho nên khi quan khách đến, nhà quàn trống trơn ngoại trừ một vài giàn hoa dựng gần quan tài của anh mà tôi đã không cho họ dời trước.
Mười giờ rưỡi, quan khách lần lượt đến rất đông, các chư Thượng Tọa đến. Các thân hữu, thính giả xa gần lần lượt lên thắp nhang cho anh. Vì quá nhiều người muốn thắp nhang cầu nguyện cho anh, cho nên chúng tôi thắp sẵn hai nắm nhang thật to, đứng hai bên bàn thờ, khi họ đến trước bàn thờ, chúng tôi chỉ việc đưa nhang cho họ và vì thế đường dây sắp hàng thật dài được cắt ngắn rất nhanh.
Mười một giờ đúng. Hòa Thượng Thích Chơn Thành và Thượng Tọa Thích Chơn Minh bắt đầu cử hành tang lễ theo nghi thức Phật Giáo.
Trong phần tưởng niệm và chia tay Sĩ Phú, anh Ngô Giáp, đại diện Không Quân Việt Nam đọc bài thơ tưởng nhớ đến sĩ quan phi công Nguyễn Sĩ Phú.
Ðại diện gia đình văn nghệ sĩ là nhạc sĩ Nghiêm Phú Phi đã lên nói những cảm nghĩ, cảm tình mà giới văn nghệ sĩ đã đặc biệt ưu ái dành cho Sĩ Phú. Ông cũng nhắc lại tài năng của Sĩ Phú lúc còn sinh thời và sau cùng, ông ngỏ lời chia buồn cùng tang quyến, cầu chúc cho hương hồn người quá cố sớm được tiêu diêu nơi miền Cực Lạc.
Anh Nam Lộc và Việt Dzũng đại diện thính giả yêu quý đã lần lượt lên nói về cảm nghĩ và sự thương tiếc của thính giả về sự ra đi bất ngờ của Sĩ Phú. Trong một giây phút xúc động thương tiếc vô bờ, anh Nam Lộc đã cho phát bản nhạc Cô Láng Giềng của Hoàng Quý với tiếng hát Sĩ Phú, bản nhạc đã gợi một trời thương nhớ, và những kỷ niệm thân yêu trong bao trái tim của người có mặt hôm ấy.
Sau đó, cựu sĩ quan KQ Nguyễn Hồng Vân, SÐ5KQ lên đọc bài điếu văn dài hai trang vô cùng cảm động.
.....
Anh Phú ơi ! Trong những giờ phút quặn đau trên giường bệnh, anh vẫn còn nghĩ đến anh em, anh bình tâm nói về cái nghiệp. Lòng bao la, anh muốn tự mình gánh hết nghiệp báo của người thân và bằng hữu. Ôi đẹp thay một đóa sen thơm ngát. Ôi cao quý thay tấm lòng Bồ Tát. Tiễn anh đi, dù biết luật tử sinh, nhưng làm sao ngăn được nước mắt hoen tròng. Sĩ Phú ơi ! Anh, người anh yêu quý.
.....
Tôi thấy những giọt nước mắt bắt đầu tuôn rơi trên gương mặt của các thính giả, bạn bè thân yêu của Sĩ Phú.
Bất giác, trong niềm thương tiếc và xót xa vô ngần, tôi lặng lẽ khóc thương anh...
Anh Nam Lộc mời tôi lên nói một vài điều về những giây phút cuối cùng với Sĩ Phú, cố giữ nước mắt, tôi lên cảm ơn anh nhưng nhường cho anh Nguyễn Sĩ Bảo được lên tiếng cảm ơn quý quan khách trước. Ðại diện gia quyến, anh Bảo đã ngỏ lời cảm tạ quý khán thính giả thân yêu của Sĩ Phú, các thân hữu, chiến hữu, các anh chị em trong đại gia đình văn nghệ sĩ, các cơ quan truyền thanh, truyền hình, báo chí đã dành cho người em của anh là Sĩ Phú những tình cảm thật sâu đậm, cao quý, và sau cùng, anh cũng không quên cảm ơn hãng bảo hiểm sức khỏe Blue Cross of California đã phục vụ tối đa và rất tốt đẹp để giúp Sĩ Phú trong những tháng ngày đau bệnh.
Cuối cùng, tôi cũng có đôi lời với quan khách ngày hôm ấy.
Tôi cần phải nói vì suốt ba ngày qua, có một câu hỏi mà ít nhất là 100 lần, tôi đã được thính giả và bạn bè của anh hỏi. Họ rất tha thiết muốn biết về những giây phút sau cùng của Sĩ Phú. Tôi thuật lại trước 400 quan khách ngày hôm ấy về những giây phút sau cùng của anh và kết luận:
- Sĩ Phú là một người đàn ông mà tôi rất yêu quý và cảm phục. Anh là một người đàn ông dũng cảm đáng kính cho đến ngày cuối cùng. Anh đã sống đời của một kẻ sĩ, của một đấng trượng phu. Vì thế cho nên tôi rất thán phục và quý trọng anh. Tôi xin cảm ơn tất cả quý vị đã đến đưa tiễn anh ngày hôm nay và xin cho tôi được nhắc lại ý nguyện của anh là anh không muốn nhận tiền phúng điếu, nếu phải bắt buộc nhận, anh muốn chúng tôi giao lại số tiền đó cho các cơ quan từ thiện.
Xin cảm ơn và kính chào quý vị.
Sau cùng, hai nghệ sĩ Nam Lộc và Việt Dzũng đã yêu cầu mọi người có mặt cùng các nghệ sĩ hát bài Còn Một Chút Gì Ðể Nhớ với lời hát mở đầu của Sĩ Phú trong CD Còn Chút Gì Ðể Nhớ trong lúc các thân hữu, thính giả lần lượt đi ngang qua quan tài để nhìn mặt anh một lần cuối cùng trước khi nắp quan tài được vĩnh viễn khép lại.
....
Quan tài của anh được 6 chiến hữu Không Quân dìu ra khu hỏa táng.
Anh không muốn tôi làm tang lễ cho anh theo nghi thức của quân đội. Anh muốn được an táng như một thường dân. Anh không muốn có lá cờ Việt Nam phủ lên quan tài vì anh không muốn những hình ảnh này về Việt Nam khi con anh còn ở bên đó. Cao quý thay tinh thần trách nhiệm và tình phụ tử của anh.
Tôi lặng lẽ đi sau quan tài.
Một đoàn người lặng lẽ đi sau tôi tiễn đưa anh lần cuối cùng.
Tôi đặt một cành hoa hồng lên trên quan tài của anh và bật tiếng khóc đau thương cuối cùng trước giờ người ta hỏa thiêu anh.
Anh ơi, Bố ơi ...
Người yêu dấu ơi !
Nghìn thu vĩnh biệt !
Vĩnh Biệt Sĩ Phú, Vĩnh Biệt Người Tình.
Ơn em thơ dại từ trời
Theo ta xuống biển vớt đời ta trôi...
Ơn em hồn sớm ngậm ngùi
Kiếp sau xin giữ lại đời cho nhau
(thơ Du Tử Lê)
Thank you for your pure and heavenly innocence.
Together we went through the ups and downs of life...
Now your soul is melancholy.
Let's promise to be back together in the next life.
(by Du Tử Lê)
TÌNH CẦM
Translated by Ngoc Lan
If I were still young,
I would definitely take you home with me
On a beautiful golden afternoon,
I would play the guitar for you to sing
to just make believe we were still in our youth,
There would be beautiful lovely cloud above
There would be the moon light that shines in our dream
There would be me, and the guiltar strings
Waiting for you to sing the good old song.
But just like a boat on the sad river bank,
you never come back to me...
You have gone to the new happy land..
My guitar has been so sad waiting for you..
in the lonely night.....on the golden pond...
If someday, you ever look back in memory,
Please come back to the river bank
Even though I would be all gray ....
but the love, the moon, the cloud, the guitar..
will always be there for you.
Trước Mục Lục Tiếp
|